Gerilla Pazarlama Nedir?

Ocak 28 , 2025

|

14 dakika

Gerilla Pazarlama Nedir?

Ocak 28 , 2025 | 14 dakika

Pazarlamanın dikkat çekici ve zekice kurgulanması gereken türü olan gerilla pazarlama, minimum yatırımla maksimum sonuçlara ulaşmayı hedefleyen ve geleneksel olmayan pazarlama stratejisidir. Bu yöntemin alışılmışın dışındaki pazarlama stratejilerinden oluştuğu da söylenebilir. Bu kavram ilk olarak 1984 yılında Jay Conrad Levinson tarafından kaleme alınan "Gerilla Pazarlama" isimli kitapta tanıtıldı. Pek çok ünlü marka üzerinden yıllar geçse de akıllardan silinmeyen başarılı reklam çalışmalarına gerilla pazarlamayla imza attı. Gelin, neredeyse hayatın her alanında rastlanılan gerilla pazarlamayı daha yakından inceleyelim.

Gerilla Pazarlama Neden Önemlidir?

gerilla pazarlama nedir 1

Rekabetin çok yoğun olduğu sektörlerde küçük ve orta ölçekli işletmelerin büyük firmaların arasında öne çıkmak için bu yöntemi uygulamaları kesinlikle tesadüf değildir. Çünkü gerilla pazarlama sayesinde insanlar tanıtımı yapılan üründen ya da markadan daha çok bahseder. Böylece müşterinin o ürünü satın alma ihtimali artarken çevresindekiler de ürün ve marka hakkında bilgi sahibi olur. 

Aslında bu pazarlama anlayışıyla günlük hayatta sıklıkla karşılaşılır. Özellikle otobüs durakları, alışveriş merkezleri, metro istasyonları, parklar ve plajlar gibi halka açık alanlarda gerilla pazarlama örnekleri mevcut. Gerilla pazarlamayla bu kadar sık karşılaşılmasının en büyük nedeniyse küçük işletmelerin reklama ayırdıkları bütçelerin basılı medya veya radyo ve televizyon üzerinden tanıtım yapamayacakları kadar düşük olması ve tüketiciyle doğrudan etkileşim kurabilecekleri bir pazarlama anlayışına ihtiyaç duymalarıdır. Tam bu noktada devreye giren gerilla pazarlama, bütçeden çok hayal gücüne bağlı olduğu için küçük ve orta ölçekli şirketlerin kurumsal şirketlerle yarışabilecek düzeyde reklam çalışmaları yapabilmelerini sağlar.

Gerilla Pazarlama Nasıl Ortaya Çıktı?

Gerilla pazarlama, ilk kez Jay Conrad Levison'un "Guerilla Marketing" kitabında kullanılan bir kavram olarak ortaya çıktı. Bu kavram düzensiz askerî taktikleri ifade etmek için kullanılan gerilla savaşından esinlenerek geliştirildi. Rakibi şaşırtmak, korkutmak ve sonucunda yenilgiye uğratmak amacıyla baskın, pusu ve vur-kaç gibi düzensiz savaş tekniklerinin kullanıldığı gerilla savaşı, Levinson tarafından pazarlama alanına uyarlandı.

J. Walter Thompson’da Kıdemli Başkan Yardımcısı ve Leo Burnett Advertising’de Kreatif Direktör ve Yönetim Kurulu Üyesi görevlerinde bulunmuş olan Levinson, bu kitabında geleneksel reklamcılık türleriyle mücadele etmenin yollarını anlattı. Gerilla pazarlamanın temel amacı düşük bir bütçeyle reklam vermek için sıra dışı yöntemler uygulamaktı. Yazılı basın ve radyo ve televizyondaki kusursuz sayılabilecek reklamların giderek güçlendiği dönemde Levinson, reklam kampanyalarının her zaman eşsiz, şaşırtıcı ve zekice olması gerektiğini vurguladı.

Gerilla pazarlama günümüzde her ne kadar daha çok büyük ve ünlü markalar tarafından tercih edilse de ortaya çıkış sebebi küçük firmaların düşük maliyetle en etkili reklamı oluşturabilmesine yardımcı olmaktır. Bu pazarlama yaklaşımı bugün hâlâ birçok dijital reklam kampanyasından daha fazla ses getiriyor.

Gerilla Pazarlamanın Özellikleri Nelerdir?

Gerilla pazarlamayı diğer pazarlama türlerinden ayıran bazı özellikler şunlardır:

  • Her zaman ilginç ve dikkat çekicidir. İnsanların ilgisini çeker, onları şaşırtır ve zihinlerinde yer eder. 

  • Etkili bir bağlam gücüne sahiptir.

  • İnsanlarla etkileşim kurmak için deneyim araçlarını kullanır.

  • Amacı markaya yönelik farkındalığı artırmak olsa da marka çok fazla öne çıkarılmaz.

  • Gerilla pazarlamanın temelleri yaratıcılık ve hayal gücüne dayanır.

  • Geleneksel pazarlama yaklaşımına göre daha az kişiye ulaşır çünkü hedef kitlesi sadece o bölgede yaşayan insanlardır. Ancak etkileyici ve zekice hazırlanmış bir gerilla kampanyası az sayıdaki insan üzerinde bile kalıcı etkiler oluşturabilir.

Gerilla Pazarlama Türleri Nelerdir?

gerilla pazarlama nedir 2

Gerilla pazarlama pek çok yöntemden oluşur. Firmalar marka imajları, ihtiyaçları ve bütçeleri doğrultusunda bu farklı stratejiler arasından seçim yapabilir. Gerilla pazarlama türleriyse şunlardır:

Çevresel Pazarlama (Ambient Pazarlama)

Çevresel pazarlama alandaki mevcut araçlar ve yapılar temel alınarak hazırlanan bir gerilla çalışmasıdır. Bu gerilla pazarlama türünde otobüs durağı, heykel, elektrik direkleri, banklar ve kaldırımlar gibi zaten var olan bir araç, yapı veya nesne kullanılır. Çevresel pazarlamada insanları şaşırtmak ve "Vay be!" dedirtmek hedeflenir. En sık karşılaşılan gerilla pazarlama türü olan çevresel pazarlamanın en önemli özelliği yenilikçi ve farklı olmasıdır. Otobüs durağında reklam kampanyasının bir parçası olarak kullanılan koltuklar, bir heykele yerleştirilen çıkarılabilir reklamlar, sokaklara konulan geçici objeler ve bina giydirmeleri en bilinen çevresel pazarlama örneklerindendir.

Gizli Pazarlama (Stealth Pazarlama)

Stealth pazarlama olarak da bilinen gizli pazarlamaya televizyonda sıklıkla rastlanır. Gizli pazarlama, izleyicileri açıktan reklam kampanyası yapmadan o reklama maruz bırakmaktır. Bu pazarlama türünün amacı satış elde etmek değildir. Asıl amaç bir ürün, hizmet ya da fikir hakkında belli bir duygu yaratarak o ürünün ya da hizmetin tüketicinin bilinçaltına yerleşmesini sağlamaktır. Bu kampanya türü çoğunlukla bütçesi fazla olan büyük ve ünlü şirketler tarafından tercih edilir. Starbucks'ın Fight Club filminde yaptığı çalışma buna örnek olarak gösterilebilir.

Pusu Pazarlaması (Ambush Pazarlama)

Pusu pazarlaması, rekabet unsurlarını içeren bir pazarlama kampanyasıdır. Bu pazarlama yaklaşımı için bir markanın kendisiyle aynı sektördeki rakiplerinden biri veya birden fazlasıyla kıyaslama yaparak yaratıcı reklam kampanyaları oluşturması da denilebilir. Örneğin Pepsi ve Coca Cola uzun süredir pusu pazarlaması yapan markalardandır. Aynı zamanda son dönemde futbol kulüpleri de özellikle sosyal medya üzerinden geçmiş başarıları konusunda rekabete girerek pusu pazarlama çalışmaları gerçekleştirir.

Viral Pazarlama

Viral pazarlama, potansiyel müşterilere sunulan ürünü veya hizmeti farklı sosyal platformlar üzerinden ya da ağızdan ağıza yaymayı hedefleyen pazarlama stratejisidir. Gerçekmiş gibi kurgulanan ve ilk bakışta reklam olduğu anlaşılmayan kampanyalardır. Bu pazarlama anlayışı bir ürün, hizmet ya da fikir etrafında tüketiciler arasında gelişen iletişime dayanır. Pazarlama çalışmasını gören kişiler, izlenimlerini ve tecrübelerini başka insanlarla iletişim kurarak ya da sosyal mecralar aracılığıyla paylaşır. Kanada'da bir otobüs durağının içine para desteleri yerleştirilerek gerçekleştirilen 3M Güvenlik Camı kampanyası başarılı bir viral pazarlama çalışması örneğidir.

Buzz Pazarlama

Viral pazarlamayla benzer özellikler gösteren buzz pazarlama, tüketicilerin ürünler ve hizmetler odağında marka elçiliğine benzer biçimde bir markayı pazarlamaları anlamına gelir. Bu yöntemin en büyük örneği markanın fanı olmaktır. Tüketicinin marka ve sunduğu ürün ya da hizmetle güçlü bir ilişki kurması amaçlanır. Böylece tüketici markanın kendisinde hissettirdiği duyguları, heyecanı ve enerjiyi çevresinde bulunan insanlara da aktarır.

Astroturfing Pazarlama

Astroturfing pazarlama suni kamuoyu oluşturma çalışmalarını içerir. Gerilla pazarlamanın tartışmalı bir türü olan astroturfingi, daha çok küresel şirketler ve siyasi partiler tercih eder. Bu yöntemde potansiyel müşterileri yönlendirmek hedeflenir. Bugün X'teki bot hesaplar bu pazarlama türüne en popüler örnek olarak gösterilebilir. Bu bot hesaplardan atılan twitler sayesinde ilgili konuda daha fazla kişiye ulaşmak mümkündür.

Gerilla Pazarlamanın Avantajları Nelerdir?

Gerilla pazarlamanın avantajlarını şöyle sıralayabiliriz:

  • Gerilla pazarlamanın en önemli avantajı bütçe dostu bir pazarlama yaklaşımı olmasıdır. Gerilla pazarlamada yenilikçi yöntemler kullanılarak az maliyetle çok büyük etkiler yaratılabilir. Küçük işletmeler gerilla pazarlama kampanyalarıyla geniş bütçeleri olan kurumsal firmaları bile geride bırakabilir.

  • Zamandan da tasarruf sağlayan gerilla pazarlama sayesinde kısa bir sürede viral etki oluşturacak başarılı reklam çalışmaları hazırlamak mümkündür.

  • Gerilla pazarlama marka bilinirliği oluşturmada da oldukça etkilidir.

  • Gerilla pazarlamanın bir diğer avantajı duygulara hitap eden bir pazarlama anlayışı olmasıdır. İnsanlarda duygusal tepki yaratarak onların eyleme geçmelerini sağlar. Başarılı bir gerilla pazarlama kampanyası ağızdan ağıza yayılır, gerçek yaşamda ve sosyal medyada herkes tarafından bahsedilir hâle gelebilir.

Gerilla Pazarlama Çalışması Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Gerilla pazarlamanın avantajlarının yanında birçok zorluğu da bulunur. Bu yöntem her ne kadar kolay gibi görünse de yaratıcı ve yenilikçi stratejilerle oluşturulduğu için riskli bir yanı da vardır. En büyük zorluğu etik ve hukuki konularda beklenmedik sonuçlar doğurabilmesidir. İstenmeyen durumlarla karşılaşmamak için hedef kitleyi doğru analiz etmek ve kampanyalara gelebilecek tepkileri öngörmek gerekir.

Örneğin Burger King’in 8 Mart 2021’de Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde X platformunda paylaştığı cinsiyetçi bir twit, binlerce insan tarafından olumsuz tepki toplamıştı. Markanın farkındalığını artırma hedefi, başarılı olsa da tepkilerin büyük bir bölümü kınayan ifadelerden oluşuyordu. Marka, başarısızlıkla sonuçlanan pazarlama stratejilerinden sonra bir açıklamada bulundu ancak bu aklanma çalışmaları seçtikleri yöntemin dönemimizde kabul edilemez olduğu sonucunu etkilemedi ve olay uzun bir süre gündemden düşmedi. 

Gerilla Pazarlama ve Geleneksel Pazarlama Arasındaki Farklar Nelerdir?

Gerilla ve geleneksel pazarlama arasındaki farklar şunlardır:

  • Geleneksel pazarlama uzun ve zahmetli bir süreç gerektirirken gerilla pazarlama kampanyalarını oluşturma ve yönetme süreci daha pratik şekilde ilerler.

  • Geleneksel pazarlamanın karar mekanizması para ve finansal kaynaklar üzerine kuruluyken gerilla pazarlamada öncelikli olan her zaman hayal gücü, enerji ve yaratıcılıktır.

  • Geleneksel pazarlama geniş bütçeli kurumsal şirketler için daha uygun bir yöntemdir. Gerilla pazarlamaysa sınırlı bütçeye sahip küçük ve orta boy işletmeler için daha idealdir. 

  • Geleneksel pazarlamada tecrübe ve öngörüler daha önemliyken gerilla pazarlamanın odak noktası insan psikolojisidir.

  • Geleneksel pazarlama satış miktarını başarı kriteri olarak değerlendirirken gerilla pazarlama müşteri memnuniyetine odaklanır. 

  • Geleneksel pazarlamada teknoloji, internet ve dijital medya kullanımı sıfırken gerilla pazarlama gücünü teknoloji ve inovasyondan alır. 

Başarılı Gerilla Pazarlama Örnekleri Nelerdir?

Gerilla pazarlamada her zaman yaratıcılık ön plandadır. Gerilla pazarlama sayesinde hayal gücünüzü ve yaratıcılığınızı konuşturarak ses getiren reklam kampanyaları oluşturabilirsiniz. İşte başarılı gerilla pazarlama çalışmalarından bazı örnekler:

  1.  McDonald’s’ın Yaya Geçidi Çizgilerine Patates Kızartması Şeklini Verdiği Reklam Çalışması

gerilla pazarlama nedir 3

McDonald's, yaya geçidi çizgilerini hamburger paketinin içinden çıkan patates kızartması şeklinde boyayarak viral etki yaratan bir kampanya oluşturmuştur. Bu kampanya, McDonald's'ın satışlarını artırırken akılda kalıcılığıyla yıllarca konuşulmayı başarmıştır.

  1. Red Bull'un Uzaydan Atlayış Kampanyası

gerilla pazarlama nedir 4

Red Bull, Felix Baumgartner’ın uzaydan atlayışına sponsor olmuş ve unutulmayacak bir etkinliğe imza atmıştır. Bu etkinlik, geniş kitlelerin dikkatini çektiği gibi aynı zamanda sosyal medyada da yer bularak markanın bilinirliğini üst seviyelere çıkarmıştır.

  1. IKEA’nın Metro Durağını Kullanarak Oluşturduğu Gerilla Pazarlama Kampanyası

gerilla pazarlama nedir 5

IKEA, metro duraklarını mobilyalarla donatarak ev izlenimi yaratmıştır. Bu reklam çalışması markanın ürünlerini gündelik hayatla bir araya getiren sıra dışı bir gerilla pazarlama örneğidir. 

4) Maybelline New York'un Londra'da Yaptığı Ürün Maketi Çalışması

gerilla pazarlama nedir 6

Maybelline New York, Londra’nın ünlü kırmızı otobüslerini kullanarak devasa büyüklükteki maskara maketinin sergilendiği bir reklam çalışması gerçekleştirmiştir. Büyük ilgi gören bu kampanyanın görüntüleri Instagram ve TikTok gibi sosyal medya platformlarında binlerce kez paylaşılmıştır. Bu çalışma hayal gücünün, yaratıcı stratejinin ve teknolojinin bir marka için ne kadar büyük bir önem taşıdığını gözler önüne sermiştir.

Yaratıcı ve alışılmadık yaklaşımlarla markaların dikkat çekmesini sağlayan etkili bir strateji olan gerilla pazarlamayla nihai tüketici üzerinde kalıcı bir izlenim bırakmak mümkündür. Ancak gerilla pazarlama stratejilerini uygularken etik ve hukuki konulara dikkat etmek ve doğru analiz ve planlama yapmak son derece önemlidir. Bu konuda profesyonel bir destek almak için bizimle iletişime geçebilir, markanızın dijital varlığını etkili yöntemlerle güçlendirmek için SEOPix uzmanlarından destek alabilirsiniz.

Makalemizi Paylaşabilirsiniz!

linkedin twitter instagram facebook

Yeniliklerden ve Özel Fırsatlardan Haberdar Olun!

Bültenimize sizleri dahil etmekten mutluluk duyarız! Tüm yenilikleri sizlere duyuracağız.

Markanı Bizimle Büyüt ve Duyur

Markanı Bizimle
Büyüt ve Duyur!

Şimdi teklif al ve markanın dijital dünyada hak ettiği yeri almasını sağla!