Teknolojik gelişmeler beraberinde kullanıcısı günden güne artan bir sanal dünyanın da ortaya çıkmasının önünü açtı. Bundan 20 yıl önceki dünya ile şimdiki arasında çok büyük farklar var. En son gelişmelerin, yeniliklerin, duyuruların kaynağında artık sosyal medya mecraları bulunuyor. Bilgiye ulaşmamızı daha hızlı hale getiren sosyal medya, bazı olumsuzluklar da yaşatabilmektedir. Bunun temelinde ise bu mecralar değil kullanıcıların payı bulunur.
Hepimiz sosyal medya mecralarından birçoğunu kullanıyoruzdur. Kimi zaman denk geldiğimiz ya da paylaşımlar aracılığıyla gördüğümüz insan hak ve özel hayat ihlallerine şahit olabiliriz. Gerçek hayatta bir arada olmayacak konumlarda, kültürlerdeki insanlar sosyal medyada aynı platformlarda bir arada olabilir. Dünyanın globalleşme yolundaki aracı haline de gelen sosyal medya aslında kültürlerin kaynaşabilmesi adına güzelliklerle doludur. Bunu kötüye kullanabilen bazı kişiler emek hırsızlığı, özel hayata müdahale, insan hakları ihlali gibi aktiviteler yapabilmektedir.
Görünürlüğümüz sanal olsa da bu kimsenin özel hayatına, insan haklarına müdahale edebileceğimiz anlamına gelmez. Sahip olduğumuz her insani hak, özel hayatın gizliliği vb. haklarımız buralarda da geçerliliği korumaktadır. Aslında günlük yaşantımızda dikkat etmemiz gereken görgü kuralları ne ise sosyal medya mecraları için de aynıları geçerlidir diyebiliriz. Buna ek olarak sosyal medya adabı nasıl olmalıdır. sorusunda her platforma özgü bazı kurallar da bulunabilir.
Sosyal medya paneli için >> SMM Panel
Sosyal Medya Görgü Kuralları Nelerdir?
Sosyal medyada da gerekli nizamı sağlayabilmek ve daha sağlıklı bir iletişim biçimi geliştirebilmek adına bazı kurallara ihtiyaç duyulabilir. Sosyal medya görgü kuralları genel olarak şöyle açıklanabilir;
- İzinsiz veya kaynak göstermeden başkalarının paylaşımlarını kendinizinmiş gibi paylaşmayın. Bu aynı zamanda emek hırsızlığına da girmektedir.
- Ardı ardına paylaşımlar yapmayın. Bu işin görgüsüzlük kısmına örnektir.
- Kişilere alenen ve özel olarak hakaret, rencide edici, rahatlık verici mesajlar göndermeyin.
- Kullandığınız sosyal medya platformunun amacı dışında paylaşımlar yapmayın. Instagram’dan sürekli olarak uzun uzun yazılar paylaşmak takipçiler tarafından çok verimli olmaz. Bunun yeri genelde Twitter veya Facebook olabilir. Instagram’da böyle bir paylaşımı hikaye kısmınızdan diğer platformlara link vererek gerçekleştirebilirsiniz.
- Takipçi veya beğeni sayınız artsın diye insanlara bu yönde taleplerde bulunmamalısınız.
İnstagram Adabı Nasıl Olmalıdır?
Instagram, daha çok görsel ve video olarak paylaşımların yapıldığı sosyal medya platformudur. Kişisel ve kurumsal olarak da bu mecradaki yerinizi alabilirsiniz. Instagram’da dikkat edilmesi gereken görgü kuralları ise şunlardır;
- Gönderilerinizi öne çıkarabilmek adına alakasız ve çok fazla hashtag (etiket) kullanmaktan kaçınmalısınız.
- İnsanların zaman tünellerinde ardı ardına çıkacak paylaşımlarınız hoş bir durum olmayabilir. Paylaşımlarınız arasında makul bir zaman aralığı olursa mecrayı çok daha faydalı kullanmış olursunuz.
- Arkadaşınız veya çok yakınınız da olsa insanları istemedikleri gönderiler altına etiketlemeyin.
- Gönderdiğiniz arkadaşlık istekleri eğer kabul edilmiyorsa bir daha göndermeyin. Kimi kişiler kapalı profilde belirli kişileri listelerinde bulundurmak isteyebilirler.
- Kişiler eğer fotoğraflarının paylaşılmasını istemiyor ya da fotoğrafta etiketlenmek istemiyorlarsa onların kararına saygı duyun.
Facebook Adabı Nasıl Olmalıdır?
En eski sosyal medya mecralarından biri olan Facebook’ta döküman, fotoğraf ve video paylaşımları yapılabilir. Facebook’ta dikkat edilecek görgü kuralları da buna bağlı olarak çeşitlendirilebilir;
- Tanımadığınız kişileri eklemekte ısrarcı olmayın. Gerçek hayatta bir kez karşılaştığınız bir kişiyi hemen Facebook’ta arkadaş listenize eklemeniz de gerekmez.
- Kişisel zaman tünelinizi ya da paylaşımların yorum kısımlarını sohbet odasına çevirmeyin.
- Kişilerden habersiz olarak onları gönderilere etiketlemeyin.
- Kişileri izinleri olmadığı takdirde gruplara da eklemeyin.
- Düşünce özgürlüğü olsa da sürekli olarak olumsuz ve şikayet içeren paylaşımlarınız arkadaş listenizdekiler için negatif hissettirebilir. Takipçilerinizi sürekli olumsuzluklara maruz bırakmayın.
- Değişik ifadeler, daha doğrusu kaba ifadelerden kaçının.
- Özel mesajlar ile insanlara rahatsızlık vermeyin. Eğer cevap gelmemiş ise devam mesajları atmayın. Bu kişisel hak ihlalinden de öte taciz olarak nitelendirilebilir.
Tumblr Adabı Nasıl Olmalıdır?
Tumblr platformunda kişiler kendilerine ait yazı ve fotoğrafları sıklıkla paylaşır. Kimileri de hoşuna giden paylaşımlara kendi sayfalarında yer verebilir. Tumblr için geçerli olan genel görgü kuralları şunlardır;
- Paylaşımınız size ait değilse mutlaka kaynak belirtin.
- Eğer paylaşımdaki içeriğiniz rahatlık verici ibare ve görüntüler barındırıyorsa mutlaka ikaz edici etiketleri kullanın.
- Herkes ilgi alanı dahilinde hoşuna giden içerikleri paylaşabilir. Kimseye bu konuda müdahalede bulunmamalısınız.
Twitter Adabı Nasıl Olmalıdır?
Twitter, yakın olarak sayılabilecek bir dönemde hayatımıza girdi. Sınırlı karakter sayısı ile yapılan paylaşımlar insanları daha nitelikli paylaşım yapmaya yönlendirdi. Zamanla artan karakter sayısı ve özellikleriyle de şu anda en çok tercih edilen platformlar arasında yerini almasına neden olur. Twitter kullanırken dikkat edeceğiniz kurallar şunlar olmaktadır;
- Takip ettiğiniz kişiler sizi geri takip yaptıktan sonra onları takip listenizden çıkarmayın.
- Attığınız tweetler için beğeni veya retweet talebinde bulunmayın.
- Hashtag sayısı fazla olmamalı ve paylaşımlarınız da mutlaka etiketlerle alakalı olmalıdır.
- Önemli bir duyuru veya gelişmeyi kaynak göstermeden paylaşmayın. Yalan haberlerin yayılmasına ön ayak oluyor olabilirsiniz.
- Halkı kin ve nefrete teşvik edecek yalan paylaşımlarda bulunmayın.
Sosyal Medyada Fotoğraf ve Video Paylaşımı ile ilgili Görgü Kuralları
Sosyal medyada en çok fotoğraf ve video paylaşımları yaparız. Bazıları bize ait bazıları da farklı kaynaklardan olabilir. Bu paylaşımları yaparken de hak veya özel hayat ihlali yapmamaya özen göstermelisiniz. Bu durumlarda dikkat edilmesi gereken kurallar sıralanacak olursa;
- Başkalarının fotoğraflarını paylaşırken
Fotoğrafını paylaşacağınız kişinin öncelikle onayını almalısınız. Eğer izinsiz bir şekilde paylaştınız ve fotoğraftaki kişi/kişiler bu içeriğin silinmesini istiyorsa bunu yapmalısınız. Aksi takdirde yaptığınız siber zorbalık olabilir, bunun da yasal olarak yaptırımları bulunmaktadır.
- Topluluklarla selfie çekimi yaparken
Sadece sizin iyi çıktığınız fotoğraf paylaşımı yapmayın. İyi çıkabilmek adına da selfie çekimini sürekli tekrarlamayın.
- Kişileri izinsiz etiketlemeyin
Bir kişiyi tanıyor olsanız bile iznini almadan fotoğraf, video ve hikaye gibi paylaşımlarınızda etiketlemeyin. Kendi gönderilerinizi beğenmeyin
Kendi yaptığınız paylaşımları beğenmeyin.Veya beğeni toplamak adına bunları insanlarla sürekli olarak paylaşmayın. Yorumları cevapsız bırakmayın
Gönderileriniz altına yapılan yorumlar eğer alakasız değilse bunlara yorum veya beğeni ile karşılık verin.
- Toplum için müzik dinlerken/video izlerken
Müzik ve videolar için mutlaka kulaklıklarınızı kullanmalısınız.
- Resmi davet veya düğün paylaşımları
Organizasyon sahibi paylaşım yapmadan paylaşım yapmayın. Paylaşım içeriklerinizi de onay alarak paylaşın.
- Başkası telefondan bir şey gösterirken
Başkaları size kendi telefonundan bir şey gösterirken telefonu elinden almayın. Eğer izni olursa telefonu kullanabilir, ancak sadece izni verilen içeriğe bakmalısınız.
- Banka hesap bilgisini paylaşırken
Banka hesap bilgilerinizi paylaşırken IBAN numarasını, ekran görüntüsü olarak metin olarak paylaşın.
- Başkasına ait kişisel bilgiler paylaşılırken
Kişilerin onayı ve rızası alınarak bilgilerini paylaşabilirsiniz. Aksi bir durum kişisel hak ve özel hayatın gizliliği ihlaline girmektedir.
